Lievensroute

6

Aan knooppunt 6 (amper 200 meter fietsen) moet je naar knooppunt 93 (dus naar rechts) maar rij even enkele meters naar links in de Zuidstraat, je komt aan de voorgevel van de oude Augustijnenkerk en ernaast de dreef van het Klein Seminarie. Hier volgde Constant zijn middelbare studies, in de dreef bevindt zich een monument ter ere van Constant. Hij volgde er les in de befaamde ‘wonderklas’ met Hugo Verriest als leraar en Albrecht Rodenbach als medeleerling.

93 - 63

Hou even halt op de Grote Markt: Op de hoek van de Grote Markt en de Ooststraat bevindt zich sedert eeuwen de herberg De Zalm die bepaalde perioden de naam Au Saumon kreeg. Nu heet de horecazaak Heaven24. Het oudst bewaarde straatbeeld van Roeselare op foto is net dat van ‘Hotel de la Poste’ uit 1862, de naam die dit huis toen droeg. Op het einde van het ancien régime was het Joannes Baptiste Vanden Bussche die hier herbergierde. Hij was de broer van Balbina (grootmoeder van Constant) en was twee maal gehuwd. In 1801 (hij woonde er toen zelf niet meer) verkocht hij de zaak aan Jean Dispersyn uit Brugge. Diens dochter en schoonzoon Pieter Demeurisse namen er hun intrek. Vanden Bussche had de zaak voor de helft gekocht tijdens zijn eerste huwelijk (in de jaren 1770), de andere helft was toen reeds in het bezit van zijn moeder Maria Joanna Baes (dochter van Pauwel, eigenaar van ’t Beursegoed – zie verder). We fietsen rond de Sint-Michielskerk. Fietsen naar knooppunt 63 brengt ons in de Arme Klarenstraat. Maar vooraleer af te slaan: voor ons bemerken we de Verwerijstraat waar Constant logeerde toen hij zich in oktober 1870 meldde als extern voor het zesde Latijnse in het Klein Seminarie. Hij mocht er zijn intrek nemen bij goede kennissen van de familie Lievens, nl. bij Louis en Romanie Vandewynckel.

61 - 5 - 75 - 46

Tussen knooppunt 75 en 46 komen we op het marktplein van Moorslede terecht. In het centrum van Moorslede (zie kaartje) vind je het klooster Ten Bunderen en (op de markt) het standbeeld van Constant.

Het klooster Ten Bunderen had vroeger ook een ‘gasthuishoeve’, in de geschiedenis ervan schrijft men dat men pas de pachters ervan kent vanaf 1708. Dat klopt niet. Een broer van een rechtstreekse voorvader van Constant, Jan Lievens, was baljuw in Ledegem en had een dochter Anna (Tanneken) die vier maal gehuwd was. Ze woonde zeker met haar tweede man Frans Viane en haar derde man op de gasthuishoeve. Haar derde man Jan Van Gheluwe stierf te Moorslede op het gasthuys ten bundere in oktober 1662.

Loop zeker de kerk binnen, je vindt er het ‘Lievensmuseum’ dat vroeger te vinden was in Ten Bunderen.

Op de markt van Moorslede zien we ook het ruiterstandbeeld van Constant dat er in 1929 werd opgericht. De feestaffiche uit dat jaar leert ons dat de ‘Pater Lievenshulde’ plaats had van 11 tot 18 augustus.

Wie de supplementaire lus niet fietst, neemt bij knooppunt 46 richting knooppunt 96.

96 - 45

Richting knooppunt 45 volg je tot aan café Koekuit (Gentsestraat 95), hier fiets je iets naar rechts en je merkt links het ‘Lievenskapelletje’ op. Onmiddellijk rechts in de Koekuitstraat staat het geboortehuis van Constant, aan de ingang vind je een monumentje ter ere van onze bekende missionaris. Hier stierven zijn ouders Jan (+ 1889) en Barbara Depuydt (+ 1867, volgens de familieoverlevering was ze in de kelder gevallen met melkkitten).

69 -39 - 76 - 40 - 93 - 66 - 78 - 26

Net voorbij knooppunt 66 moet je de brug nemen die je aan de andere kant van het kanaal brengt. Op de brug zie je links in de verte de ‘zwaaikom’. Hier stond tot na de Tweede Wereldoorlog een grote hoeve, gekend als de hoeve Hoorne. De echte naam van deze historische boerderij was ‘het Beursegoedt’.

Film

Op 20 november 1730 verkocht eigenaar Pieter Albert de la Haye, schout van de stad Roeselare en van Roeselare Ambacht met zijn echtgenote Anna Catharina Goudenhooft, de hoeve aan een voorouder uit de kwartierstaat van Constant. Het gaat hier om Paulus Baes die een tijdlang burgemeester was van de heerlijkheid Roeselare Ambacht en die voor deze behuysde ende beplante hofstede…. ghenaemt het Beursegoedt’ 650 ponden grooten Vlaams courant betaalde.

In de Aardappelhoekstraat (tussen knooppunten 78 en 26) fiets je voorbij het bivakhuis Het Rokken. Rechtstreekse voorouders van Constant waren Jan Lievens en zijn echtgenote Mechelyne Perneel. Haar vader Jan (gehuwd met Pieternelle Vande Moortele) schonk op 2 december 1680 deze hoeve, herberg en brouwerij aan zijn zoon Jacob bij wijze van gift onder levenden. Hij moest wel zijn ouders voor de rest van hun leven voorzien van eten en kledij wat hij blijkbaar niet zo nauw nam, getuige een schepenakte waarin zij hun beklag komen doen over het gedrag van hun zoon. De staat van goed van zoon Jacob – die stierf in maart 1714 – geeft een gedetailleerde inventaris weer van wat zich op de hoeve bevond.

Film

54 - 62

Vooraleer je knooppunt 54 breikt heb je de Ardooisesteenweg gedwarst. Iets verder langs het fietspad vind je op je linkerkant (in een bocht) een grote witte hoeve, dit is ‘de Blauwen Torre’. Henri Lievens, jongste broer van Constant, kocht de hoeve kort na de Eerste Wereldoorlog, later ging zijn zoon Gerard er boeren, later was het diens zoon Jozef Lievens die er aan de slag was.

Je volgt de borden naar knooppunt 62 over 1,2 km. Je komt op een bepaald ogenblik aan de sportvelden van Beveren (rechts), iets verder links zie je een grote hoeve. Hier kom je op de Beversesteenweg en sla je rechts af, richting kerk en dorpsplein van Beveren.

De hoeve op de linkerkant (vlak voor we rechts afslaan) is het Sint-Annagoed, beter bekend in de volksmond als het ‘verzonken kasteel’ of de hoeve Stragier. Een legende vertelt dat heer Diederik zijn ziel verkocht had aan de duivel, hij en zijn broer Walter zullen sterven en hun ‘kasteel’ verzinkt in de uit hun oevers getreden wallen of slotgrachten. Deze boerderij was eveneens eigendom (zoals Ter Kerst) van het klooster van Deinze. Ze hadden de hoeve in 1481 gekocht van de weduwe Bertelmeeus Brusteyn. Ook hier zijn alle pachters bekend tijdens het ancien régime. Van 1582 tot 1598 lag de hofstede er onverpacht bij na de godsdiensttroebelen. Rechtstreekse voorvader Jan Lievens pacht de hoeve vanaf 1598 en in 1617 is het zijn zoon Michiel die pachter wordt. Deze laatste blijft pachter tot 1659 alhoewel hij niet altijd zelf op de boerderij woonde.

Eens je in het centrum van Beveren gekomen bent, vind je direct aan je rechterkant de herberg ‘het Bourgondisch Kruis’. Hier woonden (en wonen) verschillende familieleden. Einde van de 18de eeuw was het Petrus Antonius Vanden Bussche (gehuwd met Victoria Seurinck en broer van de eigenaar van De Zalm op de Grote Markt te Roeselare) die er herbergierde (ouders van Balbina, grootmoeder van Constant, die met Francis Ignaas Lievens getrouwd was). Hij woonde er al in 1779. Het geheel bestond toen uit een keuken, twee kamers, ‘vaute’ kamer, drie kelders en verder een brouwerij, paardenstal en nog diverse andere plaatsen op het erf. Later stonden Leo Vereecke en zijn vrouw Maria Lievens achter de toog, nu is de uitbater Filip Lievens, kleinzoon van de laatste Beverse burgemeester wijlen Jozef Lievens –ook behorend tot de stamboom Lievens -, er aan de slag.

Je fietst nu richting Ardooie, net achter de kerk zie je de schandpaal van Beveren staan. De schandpaal diende tot begin 2008 als steun voor een hekken bij het binnenrijden van de hoeve Vanneste (fiets iets verder: de Kerkstukweg). In het voorjaar 2008 werd de schandpaal hier op initiatief van de Maten van Peegie terug geplaatst. Er zijn verschillende links tussen de families Vanneste en Vanden Bussche. Zo was Joseph Carolus Vanden Bussche (broers in het Bourgondisch Kruis Beveren en De Zalm Roeselare) gehuwd met Maria Josepha Vanneste.

Vervolg je weg richting Ardooie, voorbij het rondpunt neem je de eerste straat rechts (Kruisboommolenstraat). De eerste hoeve aan je rechterzijde is volledig nieuw, maar de oude boerderij was de woonplaats van Francis Ignaas Lievens, grootvader van Constant. Hij stierf hier in 1851.

Moest je de Kruisboommolenstraat verder volgen, dan vind je In de laatste scherpe bocht naar links (achter een haag) een afbeelding boven de vroegere voordeur van de Kruisboommolen. Het was hier dat deze molen vroeger maalde. Een onrechtstreekse link met de familie Lievens is dat hier tijdens de eerste helft van de 17de eeuw landmeter Colaert Darluyn woonde. Diens broer was gehuwd met Maria Lievens.
We draaien echter een doodlopende straat in waar een bord staat met een aantal huisnummers van de Kruisboommolenstraat. Op een bepaald moment is de weg nog een smal wandelpad (naar links, net voor de ingang van een hoeve of woning), wanneer het terug breder wordt, kom je op het einde op de Hooistraat die je naar links neemt. Rechts zie (met vele bomen) de hoeve waar de oudste broer van Constant, met name Pieter ging wonen toen hij trouwde. Later zou hij verhuizen naar ’t Vosken in Beitem (als herbergier, landbouwer en aardappelhandelaar…). Op het einde van de straat rij je nogmaals naar links (waar je voor jou een kapel ziet)

We rijden onder de R32 en iets verder zien we op onze rechterkant de O.-L.-Vrouw”grot” van de Gapaard. Steek de weg van Beveren naar Ardooie over en volg verder de bordjes van “Kapelletjestocht Noord”. Opgelet, je volgt deze maar tot je op het fietsknooppunt terecht komt en je naar knooppunt 16 fietst (op een kruispunt: knooppunt 16 naar rechts, dus Kapelletjestocht Noord naar links niet volgen).

16 - 28

Tussen knooppunten 16 en 28 stond vroeger de Onledemolen van Gits. Archiefstukken leren ons dat hier in de 17de eeuw nabij deze molen de familie Vande Casteele woonde, ook voorouders uit de kwartierstaat van Constant.

28 - 48

Net voorbij knooppunt 28 fietsen we doorheen het domein van Hoeve Ter Kerst.

De oudst bekende koopakte van deze hoeve dateert uit 1476, in 1523 koopt het ‘klooster van Deinze’ de hofstede. Zoals de naam het zegt, was het klooster toen nog gevestigd in Deinze; na de 16de-eeuwse godsdiensttroebelen namen de kloosterlingen definitief intrek in hun refugehuis te Gent (nabij de Sint-Martinuskerk). Alle pachtbrieven van het ancien régime zijn bewaard. Zo is Jaspaert Clais in 1652 pachter. Zijn weduwe Elisabeth De Winter hertrouwt 4 maanden na zijn overlijden met Pieter Van Andtwerpen (hij sterft op 25.9.1654, zij hertrouwt op 23.1.1655). Ze pachten verder tot zeker na 1672, er worden zeven kinderen geboren op de hoeve. Dit laatste echtpaar komt ook voor in de kwartierstaat van Constant.

Enkele honderden meter verder komen we (linkerkant met hoge bomen, het woonhuis staat wat hoger) bij het Onledegoed. Dit was het ‘foncier’ (het zogenaamde centrum) van de heerlijkheid Onlede. Voornoemd echtpaar Van Andtwerpen-De Winter moet na Ter Kerst naar het Onledegoed gaan wonen zijn. Later stierf er ook hun zoon Hendrick. De hoeve ligt op de grens van Beveren en Gits, die grens loopt dwars door de hoeve. In 1761 liet pastoor Sweerts van Gits een kaart maken. In een brief van 1762 aan de secretaris van het bisdom Brugge betwist hij dat het hovenbuer ofte backhuys op Beveren ligt want in 1732 had hij Hendrick van Antwerpen die lange jaren op het Onledegoed gewoond had, te Gits begraven. Ook zijn ouders Pieter en Elizabeth de Winter die gewoond hadden in het ovenbuur en waarin Elisabeth gestorven was, werden te Gits begraven. Het ging hem om de opbrengsten.

62 - 52 - 2 - 17 - 3 - 1

Tussen knooppunten 2 en 17 zien we links (over de parking) het Deconinckplein ( met de Sint-Amandskerk) waar het standbeeld staat van de studiegenoot van Constant, met name Albrecht Rodenbach